de Gevlekte Zuiderling
De Gevlekte Zuiderling is de eerste wereldboom van Nederland.
In oktober 2009 heeft deze majestueuze plataan zijn titel gekregen. Waarschijnlijk is deze plataan geplant rond 1760.
De beschermheer is Kees van Grevenbroek, een bevlogen natuurliefhebber uit Tongelre die al jaren de natuurwerkgroep van het Groendomein Wasven leidt.
Door de imposante omvang van de boom voel je de kracht van meer dan twee eeuwen.
Algemene informatie
Deze Wereldboom is een gewone plataan of Platanus x hispanica. Deze boomsoort is pas in 1663 ontstaan in de Engelse Kew Gardens als spontane kruising van de oosterse en de westerse plataan.
De stam is karakteristiek voor platanen: een lappendeken van geelgroene tot grijze vlekken, ontstaan doordat er regelmatig stukken schors van de stam afvallen.
Het woord plataan is afgeleid van het Griekse woord dat ‘plat’ of ‘breed’ betekent. De naam plataan zou ook verband houden met de wijsgeer Plato, die een breed voorhoofd had en breedsprakige redevoeringen hield. De kroon van deze boom is inderdaad ook erg breed, op zijn breedste deel meet hij 37 meter!
De oude Latijnse toevoeging acerifolia (sinds enkele jaren veranderd in hispanica) betekent letterlijk blad van de esdoorn. Het blad van deze plataan lijkt erg op dat van de esdoorn.
Onder de kroon van de plataan ligt een vlonder zodat je de boom van heel dichtbij kunt benaderen, ter voorkoming van het verdichten van de bodem.
Op de vlonder wordt getrouwd en gerouwd, gedicht en gezongen. Maar ook is dit de plaats om elkaar gewoon te ontmoeten.
De Gevlekte Zuiderling is van ons allemaal en met de status Wereldboom behouden voor een hele lange toekomst.
Historische informatie
Deze plataan is rond 1760 in de statige kasteeltuin geplant, als symbool van vernieuwing. Er zijn foto’s van het kasteel dat hier vroeger stond; op deze foto’s staat de boom ook al op groot formaat.
De plataan en de rode beuk maken deel uit van het vroegere kasteelbos; zij hebben kasteel “Het Hoffken van Tongelre” overleefd dat in 1930 is afgebroken. Ook de warande vanuit Tongelre naar Eindhoven is in het landgoedbos herkenbaar: een rij oude wodanseiken, dwars door het landgoed.
De beukenlaan is de groene kathedraal van Tongelre: monumentale beuken met takken die tot op de grond kunnen groeien en zichtassen die zorgen voor karakteristieke doorkijkjes en hemels licht in de laan.
De tulpenboom is van recente datum en heeft door zijn markante plaats het groene hart van het Wasven gevormd. Ook de wrattenboom achter de rode beuk, de eikenlaan en de lindecluster nabij het bakhuisje zijn elementen uit het rijke verleden die een eigen plaats in de toekomst hebben verworven.
Huidige situatie en wensen voor de toekomst
Voor de aanleg van het boomvlonderpodium in 2009 is de boom vrij fors gesnoeid. De boom heeft hierop bijzonder goed gereageerd en heeft een volle binnenkroon gekregen. Inmiddels is het weer nodig de boom opnieuw te snoeien om de veiligheid te kunnen garanderen.
In overleg met de beschermheer is besloten vóór het podium een haagje aan te planten van veldesdoorn. Deze hoeven niet aangekocht te worden maar er staan zaailingen verderop in het bos welke verplant kunnen worden. Veldesdoorn geeft een fraaie helgele najaarsverkleuring en is de rest van het groeiseizoen fris groen.
Verder is iedereen heel tevreden over de bijzondere uitstraling van de plek, het podium en de boom. De rode beuk naast de Wereldboom speelt hierin een belangrijke rol.
Foto's
Eigenschappen
Video impressie van de Gevlekte Zuiderling
Hier vind je de Gevlekte Zuiderling
Reisinformatie
Andere Wereldbomen
Waalwijk
Gentbrugge
Waalwijk
Schiedam
Horebeke
Olland